Therapeutic methods
راه کارهای مهم در درمان ریزش مو
ریزش مو یکی از مشکلاتی است که هم آقایان و هم خانمها را سنین مختلف آزار میدهد. این ریزش مو میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. برخی ناشی از مشکلات قابل درمان هستند و برخی برای برخی هم هنوز درمان موثری یافت نشده است. امروز میخواهیم در مورد راهها و روشهای جلوگیری از ریزش مو و پیشنهادی در مورد درمان ریزش مو داشته باشیم صحبت کنیم.
علائم ریزش مو
همهی ما در هر شبانه روز به طور متوسط ۵۰ تا ۱۰۰ تار از موهای سرمان را از دست میدهیم. موهای ریخته شده در حالت عادی با تارهای موی جدید جایگزین شده و تراکم مو ثابت میماند. در صورتی که تعادل بین رشد و ریزش مو به هم بخورد، یعنی ریزش موها بیشتر شود یا رشد موها توقف یابد، به طور کلی گفته میشود که فرد دچار ریزش مو شده است. پس موی همه ما میریزد ولی ریزش مو به شرایطی اطلاق میشود که تراکم موها کاهش یابد.
بیشتر اوقات ریزش مو به صورت تدریجی اتفاق میافتد و تا زمانی که تراکم موهای سر تا حد قابل توجهی کم نشود، متوجه آن نمیشویم. در جلوگیری از ریزش مو (و تقریباً تمام مشکلات سلامتی) زمان شروع درمان اهمیت زیادی دارد. یعنی هرچه زودتر برای درمان ریزش موی خود اقدام کنید، احتمال موثر بودن درمان بیشتر میشود.
جلوگیری از ریزش مو با تغذیهی مناسب
وضعیت سلامت موهای یک فرد تا حدودی وضع تغذیهی او را منعکس میکند. یعنی تغذیه مطلوب بر جنس، میزان ریزش، حالت و مقاومت موهای شما موثر است. برای جلوگیری از ریزش مو و حفظ سلامت آن، باید مقادیر کافی از پروتئینها، ویتامینها و مواد معدنی در رژیم غذایی وجود داشته باشد.
رژیمهای غذایی
اگر میخواهید رژیم لاغری بگیرید، حتماً با متخصص تغذیه در مورد مواد غذایی ضروری یا مکملهای غذایی مورد نیاز برای تامین ویتامینها، مواد معدنی و پروتئینها مشورت کنید. از رژیمهای غذایی غیر اصولی دوری کنید؛ چرا که میتوانند نتایج فاجعهباری برای سلامت عمومی شما داشته باشند.
در رژیمهای غذایی علاوه بر مواد مغذی، میزان کالری مصرفی هم مهم است. پژوهشها نشان میدهند که کاهش ناگهانی و افراطی کالری مصرفی روزانه باعث ریزش مو میشوند. البته ریزش موی ناشی از رژیمهای غیراصولی بعد از بازگشت به یک برنامهی غذایی سالم، درمان شده و رشد موها از سر گرفته میشود. ولی یادتان باشد که رشد موها بسیار آهسته است و شاید یک سال طول بکشد که دوباره سری پرمو داشته باشید.
اگر قصد دارید که رژیم گیاهخواری را امتحان کنید، با متخصصان تغذیه در مورد مکمل های مورد نیاز مشورت کنید تا اقدامات لازم برای جلوگیری از ریزش مو را یاد بگیرید. چرا که برخی از مواد مورد نیاز برای سلامت مو فقط در منابع حیوانی وجود دارند. به طور مثال بیشتر کسانی که رژیمهای گیاهخواری پیروی میکنند، با کمبود ویتامین D مواجه هستند.
مواد مغذی مهم برای مو
تارهای مو از جنس پروتئین هستند؛ بنابراین کمبود پروتئین در رژیم غذایی باعث ایجاد مشکلاتی در روند ساخت مو میشود. مصرف مقادیر کافی پروتئین برای جلوگیری از ریزش مو اهمیت ویژهای دارد. ماهی، مرغ و گوشت قرمز، تخم مرغ و حبوبات مهمترین منابع پروتئین در رژیم غذایی هستند که باید مورد توجه قرار بگیرند.
وجود کلسیم و منیزیم به مقدار مناسب در رژیم غذایی برای سلامت مو مهم است. بنابراین مصرف روزانهی لبنیات را در برنامهی غذایی خود داشته باشید.
کمبود آهن علاوه بر ایجاد کمخونی و خستگی، میتواند موجب ریزش مو نیز بشود. مصرف مقادیر کافی آهن برای خانمهای در سن قاعدگی اهمیت ویژهای دارد. در صورتی که مقادیر آهن رژیم غذایی کافی نباشد، مصرف مکملهای آهن توصیه میشود.
کمبود برخی ویتامینها میتواند خود را به صورت ریزش مو نمایان سازد. ویتامین های گروه ب، به خصوص بیوتین، در سلامت موها و جلوگیری از ریزش مو نقش مهمی دارند. به طوری که در ترکیب بسیاری از مواد آرایشی بهداشتی که برای مو ساخته میشود، ویتامین ب۶ و بیوتین وجود دارد. منابع غذایی غنی از بیوتین شامل جگر، جوانهی گندم و تخم مرغ و منابع غنی از نظر ویتامین ب۶ شامل جگر، ماهی، جوانهی گندم و زردهی تخم مرغ است.
در برخی از رژیمهای غیراصولی، مصرف روغن به طور کلی ترک میشود. این در حالی است که مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ در حفظ سلامت موها اثرگذار است. اسیدهای چرب امگا ۳ در روغن سویا، روغن کانولا و روغن ماهی و اسید چرب امگا ۶ در روغن ذرت، روغن آفتابگردان و روغن کانولا به مقادیر زیاد وجود دارد. مصرف بهاندازهی این روغنها را در نظر داشته باشید.
مطالعات مختلفی نقش مثبت آنتیاکسیدانها بر استحکام تارهای مو را نشان دادهاند. این مواد با اثر بر روی فولیکول مو استحکام تارهای موی تازه ساخته شده را افزایش میدهند. آنتیاکسیدانهای معروف شامل ویتامین E، ویتامین C و عنصر سلنیم هستند. این مواد به مقادیر فراوانی در میوهجات و سبزیجات وجود دارند.
جلوگیری از ریزش مو با کاهش استرس
یکی از محلهای نمایانگر استرس، موهای شما هستند. اگر در زندگی خود حجم زیادی از استرس را تجربه میکنید، بدانید که سلامت موهای شما در خطر است. در این شرایط شکنندگی موهای شما افزایش خواهد یافت، تارهای موی شما نازک خواهد شد و فعالیت فولیکولهای مو برای ساخت تارهای موی جدید دچار اختلالاتی خواهد شد. پس مدیریت استرس نقش مهمی دارد. برای کاهش استرسهای خود میتوانید از دوستان، خانواده، مشاوران روانشناس یا کلاسهای آموزشی مدیریت استرس استفاده کنید.
یکی از بیماریهای روانپزشکی که میتواند باعث ریزش موها شود، تریکوتیلومانیا یا اختلال وسواسی موکنی است. در این بیماری فرد به طور غیرارادی اقدام به کندن موهای سر و صورت خود میکند. استرس یکی از مهمترین عوامل تشدید و حتی ایجاد این بیماری است.
با موهای خود به لطافت برخورد کنید
گاهی ریزش مو در اثر آسیب دیدن پیاز مو یا فولیکول مو است، گاهی هم ساقهی مو آسیب دیده باعث کنده شدن تار مو از پوست سر میشود. در حالت اول که در آلوپسی آندروژنی شاهدش هستیم، طاسی دائمی ایجاد میشود. در حالت دوم طاسی موقف بوده و دوباره موها رشد میکنند.
برای جلوگیری از ریزش مو مهم است که علاوه بر مراقبت از ارگانهای موساز، مراقب خود تار مو هم باشید. ساقه یا شفت مو بخشی از تار مو است که با چشم مشاهده میشود، پیاز و فولیکول مو هم ارگانهای کوچکی هستند که درون پوست قرار دارند و مو میسازند.
مواردی که میتوانند باعث آسیب دیدن ساقهی مو و ریزش مو شوند؛ عبارتاند از:
- ریزش موی کششی به علت سفت بستن، بافتن یا کشیده شدن موها
- آسیب حرارتی ناشی از سشوار، اتو مو، ابزار حرارتی فر کردن و …
- استفادهی بیش از حد از رنگهای مو، ژلهای حالت دهنده، تافت، صاف کنندههای و لخت کنندههای مو
- استفاده از لوازم آرایشی بهداشتی کم کیفیت
لیست داروهای خود را بررسی کنید
ریزش مو میتواند یک عارضهی دارویی باشد. داروهای ضد سرطان یا همان داروهای شیمی درمانی از معروفترین داروهایی هستند که باعث ریزش مو میشوند. این داروها سلولهای سریعالتقسیم را مهار میکنند که شامل سلولهای سرطانی و همچنین سلولهای فولیکول مو میشود. بعد از قطع مصرف این داروها، ریزش مو متوقف شده و موهای شما دوباره رشد میکنند. روش درمانی دیگری که در سرطان استفاده میشود و میتواند موجب ریزش موها شود، روش پرتودرمانی است که ریزش موی ناشی از آن هم موقتی است.
به جز داروهای شیمی درمانی تعداد زیادی از داروهای دیگر هم میتوانند باعث ریزش مو شوند. پس برای جلوگیری از ریزش مو باید نگاهی به لیست داروهای مصرفی خود بیندازید. همانند داروهای شیمیدرمانی، ریزش موی ناشی از داروهای دیگر هم موقتی است و بعد از قطع مصرف دارو برطرف میشود. توجه داشته باشید که عوارض جانبی داروها در افراد مختلف متفاوت است. یعنی ممکن است دارویی در شما باعث ریزش مو شود ولی در افراد دیگر چنین تاثیری نداشته باشد.
در ابتدای مقاله اشاره کردیم که ریزش مو میتواند یکی از علائم ابتلا به بسیاری از بیماریها باشد. بنابراین در صورتی که پس از مراجعه به پزشک و انجام بررسیهای لازم، تشخیص بیماری خاصی برای شما داده شد، به دنبال شروع درمان باشید.
برخی از بیماریهایی که با ریزش مو در ارتباط هستند، عبارتاند از:
کم کاری غدهی تیروئید
کم کاری تیرویید به بیماری گفته میشود که در آن ساخت هورمونهای تیروئید توسط غدهی تیروئید کاهش مییابد. علائم شایع این بیماری عبارتاند از:
- ضعف و خستگی
- چاقی
- پف کردن صورت
- کند شدن حرکات و رفلکسها
- خشک شدن پوست
- ریزش مو
-
سندرم تخمدان پلیکیستیک یا پیکوز (PCOS)
این بیماری در خانمها و پس از سن بلوغ مشاهده میشود و در آن به دلیل افزایش ترشح برخی از هورمونهای جنسی مانند هورمونهای آندروژنی، تعادل بین هورمونهای جنسی به هم میخورد. معروفترین هورمونهای آندروژنی، هورمون تستسترون و دیهیدروتستسترون هستند که به هورمونهای جنسی مردانه معروفاند. این هورمونها در آقایان بیشتر ترشح میشوند ولی در خانمها هم وجود دارند.
برهم خوردن تعادل میان هورمونهای جنسی باعث ایجاد علائم مختلفی میشود که شامل اختلال در چرخهی قاعدگی، آلوپسی آندروژنی، پرمویی بدن، چاقی و آکنه است. پیکوز عمدتاً باعث پرمویی شده ولی در برخی افراد هم موجب ریزش مو با الگویی مشابه آلوپسی آندروژنی میشود. متاسفانه درمان مشخصی برای این بیماری وجود ندارد ولی با استفاده از راههای جلوگیری از ریزش مو ممکن است.
